دوست تو

یکی از لذت بخش ترین و محبوب ترین تجربیات بشری، نوازش و لمس شدن توسط فردی است که مورد علاقه و دوست داشتن فرد قرار گرفته است. علاوه بر ایجاد احساس آرامش و لذت، نوازش ورزیدن دارای فواید و تأثیرات بسیار مثبت و سازنده ای بر زندگی و سلامت روانی افراد می باشد. بر اساس مطالعات علمی، نوازش موجب آزاد شدن هورمون های مفید و کاهش هورمون های استرس زا در بدن می شود که در نتیجه آن، فرد احساس آرامش، امنیت و شادابی بیشتری را تجربه می کند. به طور کلی، نوازش یکی از ساده ترین و در عین حال تأثیرگذارترین راه های برقراری ارتباط عاطفی و ایجاد نزدیکی بین افراد است.

فواید نوازش؛ انتقال حس خوب به نخاع و مغز

لمس و نوازش انسان و سایر حیوانات اجتماعی از دوران نوزادی تا پیری تأثیرات مثبتی بر روی آنها دارد. یک مسیر خاص نخاعی که توسط نوروپپتیدهای PROK2 هدایت می‌شود، فقط احساسات خوشایند را از پوست به مغز می‌فرستد. این مکانیسم و اثرات مثبت نوازش توسط افراد نزدیک مانند همسر یا والدین در این بخش از بهداشت و سلامت نمناک توضیح داده شده است.

فواید و اثرات مثبت نوازش نوزاد

تحقیقات نشان داده است که لمس آرام و نوازشگر ‌نقش مهمی در رشد اولیه دوران کودکی دارد؛ اما هر شکلی از محبت جسمانی مثل نوازش، در آغوش گرفتن، گرفتن دست و نوازش آرام بخش که لمس خوشایندی را برانگیزد، باعث می شود تا در هر مرحله از زندگی احساس امنیت و حمایت کنیم.

به طور مثال در دوران سلطنت نیکولای چائوشسکو؛ نوزادان رومانیایی در یتیم خانه‌هایی نگهداری می ‌شدند که در گهواره‌های شان تنها می ماندند و از سنین جوانی از تماس پوست با پوست محروم شدند و در دهه 2000 محققان تشخیص دادند که نداشتن تماس محبت آمیز با کودک با رشد غیرعادی مغز و افزایش خطر مشکلات روانی اجتماعی در دوران بزرگسالی مرتبط است.

اثر شگفت انگیز نوازش روی مغز

اینکه چه طور لمس دلپذیر توسط همسر یا عضوی از خانواده تان، سیگنال های حس خوبی را از پوست به مغزتان می فرستد را با نتایج تحقیقات می توانید متوجه شوید. تحقیقات جدید روی موش ‌ها نشان می دهد که لمس آنها چه از طریق در آغوش گرفتن و چه نوازش اطلاعاتی که مربوط به لذت بردن است؛ رمزگذاری می شود که البته نحوه رمزگذاری و انتقال این اطلاعات لمسی از نورون های حسی به نخاع ناشناخته باقی مانده است. نتایج اثرات شگفت انگیز نوازش را در مغز این حیوانات به خوبی نشان داد و ثابت کرد.

معمولا اگر حیوانی شما را نشناسد از هر نوع تماسی دوری می کند، زیرا می تواند آن را به عنوان یک تهدید تلقی کند. اما محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشینگتن در سنت لوئیس یک فضای پرورشی ایجاد کرده اند که با کشیدن برس نرم روی بدن موش ها مانع از ترسیدن آن ها شدند و حس بهتری را به آن ها منتقل کردند.

انتقال حس خوشایند لمس و حس ناخوشایند خارش

در طی یک سری آزمایش ‌های پیچیده، محققان یک مدار عصبی و نوروپپتید خاص به نامپروکین‌کتیسین 2 را شناسایی کردند که صرفا به ارسال سیگنال‌ های حس خوب از پوست به مغز از طریق یک مسیر نخاعی اختصاص دارد.

جالب اینجاست که وقتی محققان امکان ارسال این سیگنال‌ ها به ستون فقرات را مسدود کردند، حیواناتی که قبلا برای نوازش ملایم به یک مکان خاص در زیستگاه شان می آمدند؛ علاقه خود برای بازدید از این منطقه را از دست دادند. در مقابل یک سری از نوروپیتیدهای دیگر مختص ارسال احساسات ناخوشایندی هستند که از خارش پوست ناشی می شوند.

پروکینکتیسین 2 و گیرنده های نخاعی آن بسیار مهم هستند

در مجموع PROK2 همان نوروپپتیدی است که حس خوشایند لمس را به نورون ‌های PROKR2 ستون فقرات منتقل می ‌کند. در آینده ای نه چندان دور، شاید از درمان ‌های مبتنی بر PROK2 برای مشکلات سلامت روان مثل اوتیسم استفاده شود.