دوست تو

کمبود ویتامین A در بدن ابتدا آثار و تبعات خود را به دو شکل عمده نمایان می سازد. نخست، اختلال و اختلال در سیستم بینایی و دید فرد بروز می کند و دوم، خشکی و التهاب پوست را به همراه دارد که منجر به کاهش حساسیت و عملکرد مناسب شبکیه چشم می گردد. راهکار اساسی و مؤثر برای رفع این مشکل، استفاده از برنامه غذایی متنوع، متعادل و متناسب با سن و جنس فرد است تا از این طریق میزان مصرف و جذب ویتامین A در بدن تأمین و تضمین گردد.

کمبود ویتامین A

کمبود ویتامین A یکی از مهمترین مشکلات تغذیه ای در کشورهای در حال توسعه است. بر اساس برآوردهای سازمان جهانی بهداشت، حدود 2. 8 تا 3 میلیون کودک زیر 5 سال از علائم بالینی کمبود ویتامین A (گزروفتالمی یا خشکی چشم) رنج می برند و 251 میلیون کودک دچار تحت بالینی (Subclinical) متوسط و شدید هستند. هر سال 500 هزار کودک زیر 5 سال به دلیل کمبود ویتامین A در معرض خطر نابینایی قرار دارند. این کمبود ویتامین A یکی از مهمترین مشکلات تغذیه ای در کشورهای در حال توسعه است و تأثیر قابل توجهی بر سلامت و رفاه کودکان دارد. سازمان جهانی بهداشت برآورد می کند که حدود 2. 8 تا 3 میلیون کودک زیر 5 سال از علائم بالینی کمبود ویتامین A رنج می برند و 251 میلیون کودک نیز دچار تحت بالینی متوسط و شدید هستند. همچنین هر سال 500 هزار کودک زیر 5 سال به دلیل این کمبود در معرض خطر نابینایی قرار دارند.

کمبود ویتامین A در بدن ابتدا به دو صورت نمود پیدا می کند. اختلال در سیستم بینایی و خشکی پوست. کمبود ویتامین A باعث کاهش حساسیت شبکیه می شود. علت این امر تأخیر در بازسازی ماده رنگی در دستگاه بینایی است پس از این مرحله پوست خشک شده و سپس ترک می خورد. اگر در این مرحله نیز کمبود ویتامین A برطرف نشود منجر به میگرن، ناراحتی های سیستم گوارش، ضعف مفرط و در نهایت در صورت رژیم غذایی کاملا فاقد ویتامین A پس از دو ماه منجر به مرگ می گردد. بار دیگر تأکید می کنیم با فرهنگی تغذیه ای موجود درایران عملا امکان بروز کمبود ویتامین A در فرد وجود ندارد و در صورت بروز هم با مصرف روغن جگر ماهی، شیر چرب، کره، سبزیهای دارای کاروتن یعنی هویج، جعفری، گل کلم، اسفناج، فلفل، کاهو، نخود فرنگی، گوجه فرنگی، کدو و سایر منابع طبیعی به سرعت رفع می شود. البته در موارد حاد کمبود این ویتامین تزریق عضلانی ویتامین خالص صورت می گیرد که بسیار نادر است.

رفع کمبود ویتامین A در بدن

مصرف بیش از اندازه آب هویج می تواند موجب زرد شدن پوست شود که با بیماری یرقان متفاوت است. زرد شدن رنگ دست ها و صورت در فصل مرکبات در استان های شمالی به همین دلیل است.

در بسیاری از کتب تغذیه بالینی کمبود ویتامین A را به بیماری فقر در بین افراد مرفه، تشبیه کرده و گفته اند که در بسیاری از موارد منابع ویتامین A وجود دارد اما یا درست مصرف نمی شود یا به اندازه کفایت استفاده نمی شود.

عوارض کمبود ویتامین A را بیماری های گوارشی، سوءهاضمه، اختلالات روده، بعضی عفونت ها و بیماری های انگلی مزمن (ژیاردیا) دانست و این ویتامین به دلیل اینکه یک ویتامین محلول در چربی است در بسیاری از مواقع به خاطر سوءجذب چربی، به بدن نمی رسد. همچنین مسائل فیزیولوژی و تغییرات در دستگاه گوارش به دلیل افزایش سن، یکی دیگر از موارد کمبود ویتامین A محسوب می شود. در افرادی که کمبود ویتامین A وجود دارد در بسیاری از مواقع علائم چشمی و پوستی ظاهر نمی شود و فقط مشاهده می کنیم که این فرد به بیماری های عفونی بیشتر از سایرین دچار می شود.

برای جلوگیری از کمبود ویتامین A در بدن چه باید کرد؟

استفاده از برنامه غذایی متنوع، متعادل و متناسب با سن و جنس راه حل این مسأله است. افراد باید همه گروه های غذایی را مصرف کنند، لبنیات و غلات را از برنامه غذایی حذف نکنند و متناسب با سن، جنس و فعالیت بدنی، از مواد مختلف بهره ببرند.

رفع کمبود ویتامین A در بدن

جالب است بدانید که این ویتامین نباید به صورت سرخود و بیش از اندازه استفاده شود. مصرف همه گروه های گوشتی، میوه، سبزی و لبنیات کفایت می کند. مصرف آب هویج تمامی آن را تبدیل به ویتامین A نمی کند و حتی مصرف بیش از اندازه آن می تواند موجب زرد شدن پوست شود که با بیماری یرقان متفاوت است. زرد شدن رنگ دست ها و صورت در فصل مرکبات در استان های شمالی به همین دلیل است.