بررسی علائم کمبود اکسیژن در خون
اکسیژن خون به میزان اکسیژن موجود در جریان خون اشاره دارد. متأسفانه، برخی افراد به دلایل متعددی دچار کمبود اکسیژن خون می‌شوند. این کمبود اکسیژن خون ممکن است ناشی از اختلالات تنفسی، بیماری‌های قلبی-عروقی، آنمی یا سایر شرایط پزشکی باشد. برای درمان این کمبود، پزشکان ممکن است به تجویز اکسیژن تکمیلی، تغییرات سبک زندگی، دارو‌درمانی و در موارد شدیدتر، اقدامات درمانی تهاجمی‌تر متوسل شوند. تشخیص و درمان به موقع این مشکل بسیار مهم است تا از عواقب جدی آن جلوگیری شود.
همه چیز درباره اکسیژن خون و علائم کمبود آن در بدن
سطح اکسیژن خون ، مقدار اکسیژن در گردش خون است و گلبول های قرمز خون اکسیژن را از ریه ها به بقیه قسمت های بدن انتقال می دهند. سطح اکسیژن خون یک فرد ، نشانگر چگونگی توزیع اکسیژن بدن از ریه ها به سلول ها است و این امر برای سلامتی انسان بسیار مهم و حیاتی می باشد. سطح اکسیژن خون یک شاخص مهم در ارزیابی عملکرد سیستم تنفسی و گردش خون است و کمبود آن می تواند به علائم و مشکلات جدی سلامتی منجر شود. بنابراین ، پایش و حفظ سطح مناسب اکسیژن خون برای حفظ سلامت و عملکرد مطلوب بدن بسیار ضروری است.
میزان اکسیژن خون چگونه اندازه گیری می شود ؟
کا رآمدترین روش برای کنترل سطح اکسیژن خون آزمایش اِی بی جی است و برای این آزمایش ، نمونه خون از شریان ها، معمولا از مچ دست گرفته می شود که این روش بسیار دقیق است اما ممکن است کمی درد داشته باشد .
همچنین به وسیله دستگاه کوچکی به اسم پالس اکسیمتر نیز می توان میزان اکسیژن خون را اندازه گیری کرد و این دستگاه که شبیه یک گیره کوچک است با قرار گرفتن بر روی انگشت اشاره ، میزان اکسیژن خون را به طور غیر مستقیم و با جذب نور از طریق نبض شخص اندازه می گیرد.
اگرچه آزمایش به وسیله دستگاه پالس اکسیمتر آسان تر، سریع تر و بدون درد است اما به اندازه آزمایش اِی بی جی دقیق نیست و این امر ممکن است تحت تاثیر عواملی مانند انگشتان کثیف ، لاک ناخن و گردش خون ضعیف در اندام ها باشد .
سطح نرمال اکسیژن خون
میزان اکسیژن طبیعی خون بین 75 تا 100 میلی متر جیوه متغیر است . میزان اکسیژن خون زیر 60 میلی متر جیوه کم است و بسته به تصمیم پزشک ، شخص به مکمل اکسیژن نیازمند است و وقتی میزان اکسیژن خون در مقایسه با سطح متوسط اکسیژن در یک فرد سالم پایین باشد ، می تواند نشانه ای از بیماری به نام هیپوکسمی باشد و این بدان معنی است که بدن در انتقال اکسیژن به تمام سلول ها ، بافت ها و اندام های خود مشکل دارد .
میزان نرمال اکسیژن خون
علائم کمبود اکسیژن خون و سطح پایین اکسیژن خون
- تنگی نفس
- سر درد
- بی قراری
- سرگیجه
- تنفس سریع و پی در پی
- درد قفسه سینه
- گیجی
- فشار خون بالا
- اختلالات در بینایی
- حس سر خوشی
- ضربان قلب بالا
علل کمبود اکسیژن خون
هیپوکسیمی یا کمبود اکسیژن خون ممکن است ناشی از موارد زیر باشد :
- کمبود اکسیژن در هوا
- عدم توانایی ریه ها در استنشاق و ارسال اکسیژن به تمام سلول ها و بافت ها
- عدم توانایی جریان خون در دریافت اکسیژن از ریه ها و انتقال آن به سلول های بدن
کمبود اکسیژن خون
بعضی بیماری ها و شرایط ممکن است در عوامل فوق نقش داشته باشند :
- آسم
- بیماری های قلبی و عروقی
- زندگی کردن در ارتفاعات
- کم خونی
- بیماری انسداد مزمن ریوی
- بیماری ریه بینا بینی
- نفخ
- سندروم حاد تنفسی
- ذات الریه
- انسداد شریانات ریه به دلیل لخته شدن خون
- فیبروز ریوی و یا زخم و آسیب به ریه ها
- وجود هوا و یا گاز در قفسه سینه که باعث ناتوانی ریه ها می شود
- وجود مایع اضافی در ریه ها
- ایست موقت تنفس در خواب
- مصرف برخی دارو های خاص ، از جمله برخی از مواد مخدر ها و مسکن ها
تاثیر بیماری بر کمبود اکسیژن خون
چه زمانی در کمبود اکسیژن خون به پزشک مراجعه شود ؟
- اگر شخص تنگی نفس شدید و ناگهانی را تجربه کند
- هنگام استراحت دچار تنگی نفس شود
- هنگام ورزش و یا فعالیت های بدنی دچار تنگی نفس شدیدی شود
- به طور ناگهانی و با احساس خفگی از خواب بپرد
- در ارتفاع زیاد ( بالاتر از 2400 متر) قرار بگیرد و با سرفه و ضربان قلب بالا دچار تنگی نفس شود لازم است به پزشک مراجعه شود .
خفگی ناگهانی در کمبود اکسیژن خون
درمان کمبود اکسیژن خون
درمان سطح پایین اکسیژن خون شامل دریافت اکسیژن اضافی است و این کار را می توان در خانه نیز انجام داد که به آن اکسیژن درمانی یا اِچ اُ تی نیز گفته می شود .
دستگاه های مختلفی برای اکسیژن درمانی وجود دارند و همچنین برای این بیماران داروهایی هم وجود دارند که نیازمند نسخه اند و همچنین افراد برای کاهش علائم تنگی نفس و بهبود سلامت عمومی و کیفیت زندگی خود باید اقداماتی نظیر موارد زیر انجام دهند :
- ترک سیگار
- ترک محل هایی که افراد در آنجا سیگار می کشند
- پیروی از یک رژیم غذایی سالم و سرشار از میوه و سبزیجات
- ورزش منظم