بررسی ارتباط سرگیجه و زوال شناختی در افراد مسن

بنابر گزارش محققان، سالمندانی که پس از برخاستن سریع از جای خود و ایستادن، دچار سرگیجه شدید و گرفتگی سر می شوند، به شدت در معرض خطر ابتلا به اختلالات شناختی و زوال عقل قرار دارند. این پدیده می تواند نشانه ای از آسیب پذیری سیستم عصبی مرکزی و کاهش تنظیم فشار خون در این گروه سنی باشد که به نوبه خود، پیش درآمدی بر بروز مشکلات شناختی در آینده محسوب می شود. بنابراین، شناسایی و مدیریت به موقع این علائم در سالمندان، اهمیت حیاتی در پیشگیری از زوال عقل و حفظ سلامت شناختی آنها دارد.
سرگیجه افزایش خطر ابتلا به زوال عقل در سالمندان را به دنبال دارد
در یک مطالعه جدید، محققان هلندی دریافتند که افراد مسنی که مبتلا به «اُفت فشارخون ارتواستاتیک» هستند، 15 درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به دمانس یا زوال عقل در سنین بالاتر قرار دارند. اُفت فشارخون ارتواستاتیک شرایطی است که در آن هر زمان فرد به سرعت بلند میشود و میایستد، دچار اُفت فشارخون میشود. این حالت سرگیجه به این دلیل روی میدهد که بلندشدن ناگهانی موجب کاهش جریان خون به سمت سر میشود. این تحقیق شامل بیش از 6200 زن و مرد ثبتنام کرده در مطالعه روتردام بود. در ابتدای مطالعه، میانگین سنی شرکتکنندگان 69 سال بود و هیچکدام مبتلا به زوال عقل یا سکته مغزی نبودند. محققان در ابتدای مطالعه به این موضوع توجه کردند که کدامیک از افراد حاضر در مطالعه، دارای اُفت فشارخون ارتواستاتیک بودند.

افزایش احتمال زوال عقل
بعد از میانگین 15 سال پیگیری وضعیت این افراد، محققان دریافتند اُفت فشارخون ارتواستاتیک با افزایش 15 درصدی ریسک بروز انواع دمانس از جمله بیماری آلزایمر، دمانس عروقی و دمانس پارکینسون مرتبط است. طبق این مطالعه، قلب برای تعدیل افت ناگهانی فشار خون، ضربانش تندتر می شود تا خون بیشتری برای بدن تامین کند. اما افراد مبتلا به اُفت فشارخون ارتواستاتیک دارای این میزان افزایش «جبرانی» در ضربان قلب نیستند از اینرو 39 درصد بیشتر در مقایسه با افراد فاقد این مشکل، مبتلا به زوال عقل می شوند. دکتر فرانک ولترز، سرپرست تیم تحقیق از مرکز پزشکی اراسموس، در این باره می گوید:«چندین توضیح احتمالی برای این ارتباط وجود دارد. به عنوان مثال اگر جریان خون به سوی مغز با هر بار بلندشدن فرد کاهش یابد، ممکن است اکسیژن کافی به مغز نرسد که همین مسئله به مغز آسیب می رساند.»